Уран-234 страницӑн кодне пӑхни

{{Пĕлтерĕшсем|Уран (пĕлтерĕшсем)}}
'''Ура́н-234''' ({{lang-en|uranium-234}}), историллĕ ячĕ '''ура́н иккĕ''' ({{lang-la|Uranium II}},  '''U<sub>II</sub>''') символпа палăртаççĕ — 92 атомла номĕрлĕ [[Уран (элемент)|уран]] элементăн 234 массăллă хисеплĕ радиохастар изотопĕ.  уран-234 çутçанталăкри хутăшри шайĕ 0,0055(2)&nbsp;%<ref name="Nubase2003"/>. Уран-ради радиохастар кил-йышне (4n+2) кĕрет.   [[1939]]-мĕш çулта  {{не переведено|есть=:en:Alfred O. C. Nier|надо=Нир Альфред Отто Карл|текст=Альфред Нир}}<ref>{{кĕнеке|автор=Волков В. А., Вонский Е. В., Кузнецова Г. И.|пуçелĕк=Выдающиеся химики мира|место={{М}}|издательство=Высшая Школа|год=1991|страницы=601|страниц=656}}</ref> уçнă.
Нуклидăн 1 г радиохастарлăхĕ  230,22 [[Беккерель (единица измерения)|МБк]] яхăн.

== Пулнипе арканни==

Уран-234 çак арканусем хыççăн пулать:
* [[Нептуний-234|<sup>234</sup>Np]] нуклидăн [[Бета-аркану|β<sup>+</sup>-арканăвĕ]] ([[çурма аркану тапхăрĕ]] 4,4(1)<ref name="Nubase2003"/> талăк):
: <math>\mathrm{^{234}_{93}Np}\rightarrow\mathrm{~^{234}_{92}U} + e^+ + {\nu}_e;</math>
* [[Протактини-234|<sup>234</sup>Pa]] нуклидăн [[Бета-аркану|β<sup>-</sup>-арканăвĕ]] (çурма аркану тапхăрĕ 6,70(5)<ref name="Nubase2003"/> сехет):
: <math>\mathrm{^{234}_{91}Pa} \rightarrow \mathrm{^{234}_{92}U} + e^- + \bar{\nu}_e;</math>
* [[Плутони-238|<sup>238</sup>Pu]] нуклидăн  [[Альфа-аркану|α-арканăвĕ]] çурма аркану тапхăрĕ 87,7(1)<ref name="Nubase2003"/> çул):
: <math>\mathrm{^{238}_{94}Pu} \rightarrow \mathrm{^{234}_{92}U} + \mathrm{^{4}_{2}He}.</math>


Урана-234 çапла майсемпе арканать:
* [[Альфа-аркану|α-аркану]] хыççăн [[Тори-230|<sup>230</sup>Th]] таран (пулаяслăхĕ 100 %<ref name="Nubase2003"/>, аркану хăватлăхе 4&nbsp;857,7(7) кэВ<ref name="AME2003"/>):
: <math>\mathrm{^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm{^{230}_{90}Th} + \mathrm{^{4}_{2}He};</math>
вĕçсе тухакан α-пайăркасен хăвачĕ 4&nbsp;722,4 [[электронвольт|кэВ]] (28,42 % ) тата 4&nbsp;774,6 [[электронвольт|кэВ]] (71,38 %)<ref>[http://www-nds.iaea.org/relnsd/tablenucsENSDF.jsp?query=3449 Свойства <sup>234</sup>U на сайте IAEA (International Atomic Energy Agency)]{{Ĕçлемен каçă|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.
* [[Спонталлă пайлану]] (пулаяслăхе 1,73(10){{e|−9}} %)<ref name="Nubase2003"/>.
* [[Кластерла аркану]] хыççăн [[Магни-28|<sup>28</sup>Mg]] нукличĕ пулать (аркану пулаяслăхе 1,4(3){{e|−11}} %<ref name="Nubase2003"/>, ытти данныйсемпе 3,9(10){{e|−11}} %<ref name=cluster>{{cite journal |author=S. P. Tretyakova, Yu. S. Zamyatnin, V. N. Kovantsev, Yu. S. Korotkin, V. L. Mikheev and G. A. Timofeev |year=1987|title=Observation of nucleon clusters in the spontaneous decay of <sup>234</sup>U |url=http://www.springerlink.com/content/q750786604074005/ |journal=[[Zeitschrift für Physik A]] Atomic Nuclei |volume=333|issue=4 |pages=349–353 |doi=10.1007/BF01299687}}</ref>):
: <math>\mathrm{^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm{^{206}_{80}Hg} + \mathrm{^{28}_{12}Mg}.</math>
* [[Кластерла аркану]] хыççăн [[Неон-24|<sup>24</sup>Ne]] тата [[Неон-26|<sup>26</sup>Ne]] нукличĕсем пулаççĕ (аркану пулаяслăхе 9(7){{e|−12}} %<ref name="Nubase2003"/>, ытти данныйсемпе 2,3(7){{e|−11}} %<ref name=cluster/>):
: <math>\mathrm{^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm{^{210}_{82}Pb} + \mathrm{^{24}_{10}Ne};</math>
: <math>\mathrm{^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm{^{208}_{82}Pb} + \mathrm{^{26}_{10}Ne}.</math>


[[1953]] çулта В.В.Чердынцевпа П.И.Чалов <sup>238</sup>U тата <sup>234</sup>U хытă фазăран шĕвек фазăна куçнă чухне пайланнине палăртнă. Çавăнпа гидросферăрă <sup>234</sup>U/<sup>238</sup>U (хастарлăхĕпе шутласан) 1-рен пысăрах. Çак пулăма Патшалăх открытисен реестăрĕнче "Чердынцев-Чалов эффекчĕ" ятпа çырса хунă <ref> Чердынцев В.В., Чалов П.И. Естественное разделение 234U и 238U // Открытия в СССР (сборник кратких описаний открытий, внесенных в Государственный реестр СССР). М.: ЦНИИПИ. 1977. </ref>. Халĕ çак пулăма гидогеологиче анлăн усă кураççĕ <ref>Osmond J.K., Gowart J.B. The theory and uses natural uranium isotopic Variations in hydrology // Atomic Energy Review, 1976. V. 144. P. 621-679.</ref>, <ref>
Чалов П.И., Тузова Т.В., Тихонов А.И. и др. Неравновесный уран как индикатор при изучении процессов формирования и циркуляции подземных вод. // Геохимия. 1979. № 10. С.1499-1507.</ref>. <br />

==Асăрхавсем==
{{асăрхавсем}}
==Вуламалли==
*{{кĕнеке|автор=Чердынцев В.В|пуçелĕк= Уран-234.|место={{М}}|издательство=Атомиздат|год=1969|страницы=|страниц=307}} 


{{куçармалла|en|Uranium-234}}
[[Категори:Уран изотопĕсем]]