Аргон изотопĕсем

Аргон изотопĕсем — тĕшĕнче тĕрлĕ шутлă нейтронлă аргон хими элеменчĕн атомĕсемпе атом тĕшшин варианчĕсемю

Аргонăн Çĕр атмосферинче виçĕ стабилллă изотоп пур: ³⁶Ar (0,337 %), ³⁸Ar (0,063 %), ⁴⁰Ar (99,600 %). Йывăр ⁴⁰Ar изотоп çĕр çинче пĕтĕмпе пекех калин ⁴⁰K арканнипе пулнă. Кали-40 икĕ меслетпе арканма пултарать:

${}_{\mathrm{1}\mathrm{9}}^{\mathrm{4}\mathrm{0}}\mathrm{K}\to {}_{\mathrm{2}\mathrm{0}}^{\mathrm{4}\mathrm{0}}\mathrm{C}\mathrm{a}+e^{-}+{\overline{\nu }}_e,$

${}_{\mathrm{1}\mathrm{9}}^{\mathrm{4}\mathrm{0}}\mathrm{K}+e^{-}\to {}_{\mathrm{1}\mathrm{8}}^{\mathrm{4}\mathrm{0}}\mathrm{A}\mathrm{r}+{\nu }_e+\gamma .$

Çутçанталăкри калин 1 грамĕ (⁴⁰K шайĕ 0,012 ат.%) çулталăкра 1,03·10⁷ яхăн ⁴⁰Ar туса кăларать. Çавăн пирки ту породисенче ⁴⁰Ar пуханса пырать. Геологсем ⁴⁰Ar/⁴⁰K тĕпчесе ту породисем хăçан кристал пулнине пелме пултараççĕ. Кали-аргоновый меслечĕ тĕшĕ геохронологин тĕп меслечĕсенчен пĕри.

³⁶Ar тата ³⁸Ar çак реакцисемпе пулма пултараççĕ:

${}_{\mathrm{1}\mathrm{7}}^{\mathrm{3}\mathrm{6}}\mathrm{C}\mathrm{l}\to {}_{\mathrm{1}\mathrm{8}}^{\mathrm{3}\mathrm{6}}\mathrm{A}\mathrm{r}+e^{-}+{\overline{\nu }}_e,$

${}_{\mathrm{1}\mathrm{6}}^{\mathrm{3}\mathrm{3}}\mathrm{S}+{}_{\mathrm{2}}^{\mathrm{4}}\mathrm{H}\mathrm{e}\to {}_{\mathrm{1}\mathrm{8}}^{\mathrm{3}\mathrm{6}}\mathrm{A}\mathrm{r}+{}_{\mathrm{0}}^{\mathrm{1}}\mathrm{n},$

${}_{\mathrm{1}\mathrm{7}}^{\mathrm{3}\mathrm{5}}\mathrm{C}\mathrm{l}+{}_{\mathrm{2}}^{\mathrm{4}}\mathrm{H}\mathrm{e}\to {}_{\mathrm{1}\mathrm{8}}^{\mathrm{3}\mathrm{8}}\mathrm{A}\mathrm{r}+{}_{\mathrm{1}}^{\mathrm{1}}\mathrm{p}.$

Космосри аргон ³⁶Ar тата ³⁸Ar изотопсенчен тăрать.

Аргон изотопсен тапăлĕ

Нуклид символĕ	Z(p)	N(n)	Изотоп масси (u)	Ытлашши масса (кэВ)	çурма аркану тапхăрĕ (Шаблон:Math1/2	Тĕшĕн çаврăнăвĕ тата мăшарлăхĕ (Шаблон:Math)	Çутçанталăкра сарăлни (моль пайĕсем)
	хăват
30Ar	18	12	30,021560(320)#	20080(300)#	< 20 нç	0+
31Ar	18	13	31,012120(220)#	11290(210)#	14,4(6) мç	5/2( +#)
32Ar	18	14	31,9976380(19)	−2200,2(18)	98(2) мç	0+
32Arm	5600(100)#			3400(100)#	?	5−
33Ar	18	15	32,9899257(5)	−9384,1(4)	173,0(20) мç	1/2+
34Ar	18	16	33,9802712(4)	−18377,2(4)	845(3) мç	0+
35Ar	18	17	34,9752576(8)	−23047,4(7)	1,775(4) ç	3/2+
36Ar	18	18	35,967545106(29)	−30231,540(27)	Стабиллă	0+	0,3365(30)
37Ar	18	19	36,96677632(22)	−30947,66(21)	35,04(4) дня	3/2+
38Ar	18	20	37,9627324(4)	−34714,6(3)	Стабиллă	0+	0,0632(5)
39Ar	18	21	38,964313(5)	−33242(5)	269(3) çул	7/2−
40Ar	18	22	39,9623831225(29)	−35039,8960(27)	Стабиллă	0+	99,6003(30)
41Ar	18	23	40,9645006(4)	−33067,5(3)	109,61(4) мин	7/2−
42Ar	18	24	41,963046(6)	−34423(6)	32,9(11) çул	0+
43Ar	18	25	42,965636(6)	−32010(5)	5,37(6) мин	(5/2−)
44Ar	18	26	43,9649240(17)	−32673,1(16)	11,87(5) мин	0+
45Ar	18	27	44,9680400(6)	−29770,6(5)	21,48(15) ç	(1,3,5)/2−
46Ar	18	28	45,968090(40)	−29720(40)	8,4(6) ç	0+
47Ar	18	29	46,972190(110)	−25910(100)	580(120) мç	3/2−#
48Ar	18	30	47,974540(320)#	−23720(300)#	500# мç	0+
49Ar	18	31	48,980520(540)#	−18150(500)#	170(50) мç	3/2−#
50Ar	18	32	49,984430(750)#	−14500(700)#	85(30) мç	0+
51Ar	18	33	50,991630(750)#	−7800(700)#	60(>200 нç)# мç	3/2−#
52Ar	18	34	51,996780(970)#	−3000(900)#	10# мç	0+
53Ar	18	35	53,004940(1070)#	4600(1000)#	3# мç	5/2−#

Тапăла ăнлантарни

• Изотоп сарăлни çутçанталăкри объекчĕсече кăтартнă. Ытти çăлкуçсенче урăхла пулма пултараççĕ.
• Символпа юнашар вырнаçтарнă 'm', 'n', 'p' индексĕсемпе нуклидăн изомерĕсене кăтартнă.
• Чĕнтĕрпе (#) палăртнă пĕлтерĕшсене экспериментсенчен кăна мар, юнашар вырнаçнă нукличĕсен системăллă тренчĕсенчен кăштах та пулин илнĕ. Çаврăну пĕлтерĕшĕсем шанчăклă пулмасан вĕсене хытаркăчсене хупнă.