Варринелли вăй

Варрине туртакан F вăй m массăллă тата V хăвăртлăхпа O пăнчă тавра r радиуслă çавракăш траекторипе куçакан ĕскере тÿрĕ йĕртен пăрать.

Варринелли вăй — ĕскер çине тивекен вăйсен çав пайĕ, хăшĕ ăна çаврăмла траекторипе куçма хистет; уйрăм пăнчăри ку пай çав пăнчăри самантлăх хăвăртлăхпа перпендикулярлă.

Кукăрлăхăн $r$ радиусĕллĕ траектори пултăр тесен, ак çакăн пек варринелли вăй кирлĕ: $F_c=m{a}_c=m\frac{v^2}{r}=m{\omega }^{2}r$, кунта $a_c$ — çав пăнчăри варринелли хăвăртлану, $m$ — ĕскерен масси, $v$ — унăн çав пăнчăри хăвăртлăхĕ, $\omega$ — çав пăнчăри кĕтесле хăвăртлăхĕ.

Вуламалли

• Фриш С. А. и Тиморева А. В. Курс общей физики, Учебник для физико-математических и физико-технических факультетов государственных университетов, Том I. М.: ГИТТЛ, 1957