Гиперкуб
Навигаци патне куҫ
Шырав патне куҫ
Гиперкуб — епле кирлĕ виçеллĕ чухнехи куб ăнлавĕ. Ν виçеллĕ гиперкуб тесе танмарлăхсене тивĕçлĕ (ăçта a – гиперкуб аяк пĕрчи тăршшĕ) Ν-виçеллĕ евклид уçлăхĕнчи пăнчăсен нумайлахне палăртаççĕ.
Çаплах гиперкуб тесе Ν пĕр тан татăклă декарт хутланăвне калаççĕ.
Çаплах, Ν-куб — фигура, унăн кашни тăрри аяк пĕрчисемпе Ν урăх тăррисемпе çыхăннă; Ν, хăйĕ, çак кĕлеткен виçелĕхне палăртать. Е, урăхла каласан, Ν-виçеллĕ куба параллельлĕ (Ν-1)-лаптăклăх Ν мăшăрĕсенчен тума пулать, тепĕр сăмахсемпе унăн 2Ν гиперхысак пур, вĕсен кашни (Ν-1)-куб шутланать.
Гиперкуб характеристикисем
| Характеристика | Пĕлтерĕш |
|---|---|
| Аяк пĕрчин тăршшĕ | a |
| Виçеллĕх | N |
| Гиперкалăпăш | |
| Çийĕн гиперлаптăкĕ |
Информатикăра
Гиперкуб — Нумай виçеллĕ кубăн граф тăррисем эреш топологин çыххисем пулаççĕ.
Тĕрлĕ гиперкубсем
| N-Куб | Ӳкерчĕк (иккĕвиçеллĕ проекци) | Ячĕ |
Пăнчă (0) |
Татăк (1) |
Тăваткал (2) |
Куб (3) |
Тессеракт (4) |
Пентеракт (5) |
Хексеракт (6) |
Хептеракт (7) |
Октеракт (8) |
Энтенеракт (9) |
Декеракт (10) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0-куб | Пăнчă | 1 | |||||||||||
| 1-куб | Татăк | 2 | 1 | ||||||||||
| 2-куб | Тăваткал | 4 | 4 | 1 | |||||||||
| 3-куб | Куб | 8 | 12 | 6 | 1 | ||||||||
| 4-куб | Тессеракт | 16 | 32 | 24 | 8 | 1 | |||||||
| 5-куб | Пентеракт | 32 | 80 | 80 | 40 | 10 | 1 | ||||||
| 6-куб | Хексеракт | 64 | 192 | 240 | 160 | 60 | 12 | 1 | |||||
| 7-куб | Хептеракт | 128 | 448 | 672 | 560 | 280 | 84 | 14 | 1 | ||||
| 8-куб | Октеракт | 256 | 1024 | 1792 | 1792 | 1120 | 448 | 112 | 16 | 1 | |||
| 9-куб | ЭнтенерактШаблон:СÇ çук | 512 | 2304 | 4608 | 5376 | 4032 | 2016 | 672 | 144 | 18 | 1 | ||
| 10-куб | ДекерактШаблон:СÇ çук | 1024 | 5120 | 11520 | 15360 | 13440 | 8064 | 3360 | 960 | 180 | 20 | 1 |
Гиперкуб илемлĕ литературăра
- Роберт Хайнлайн. Дом, который построил Тил.
- Роберт Шекли. Мисс Мышка и четвертое измерение.
- Эдвин Эбботт. Флатландия