Лоренц улшăвĕсем

Кунти Улшу сăмаха, — терминсен шайĕнче, — Улшăну, Улăштару, Урăхлату т. ыт. те тенисемпе пăтраштармалла мар

Ло́ренц улшăвĕсем — векторла (эппин, аффинла) псевдо-Евклидла уçлăхăн, вăрăмăша е, тепĕр майлă тата эквивалентлăн каласан, векторсен скалярла хутлавне упракаан линилле улшăвĕсем.

Псевдо-Евклидла уçлăхăн $(n-1,1)$ сигнатурăллă Лоренц улшăвĕсемпе физикăра анлăн усă кураççĕ, сăмахран, танлаштарулăхăн ятарлă теорийĕнче (СТО), — унта аффинла псевдо-Евклидла уçлăх вырăнĕнче — тăватă хапаллă уçлăх-вăхăт континуумĕ (Минковски уçлăхĕ)

Физикăри Лоренц улшăвĕсем

Уçлăх тĕнĕлĕсем коллинеарлă (параллеллĕ) чухнехи улшăвсен курăмĕ

Енчен $K^{\prime }$ ИСО (инерциаллă пуçлав тытăмĕ) $K$ ИСО тĕлĕшпе $x$ тĕнĕл тăрăх улшăнми $v$ хăвăртлăхпа куçсан, координатсен пуçламăшĕсем вăхăтăн малтанхи самантĕнче икĕ тытăмра та пĕрех пулсан, вара Лоренц тÿрĕ улшăвĕсем çапла пулаççĕ:

$x^{\prime }=\frac{x-vt}{\sqrt{1-v^2/c^2}},$

$y^{\prime }=y,$

$z^{\prime }=z,$

$t^{\prime }=\frac{t-(v/c^2)x}{\sqrt{1-v^2/c^2}},$

кунта $c$ — çутă хăвăртлăхĕ, штрихлă капсем $K^{\prime }$ тытăмра виçĕннĕ, штрихсăррисем — $K$ тытăмра.

Çавăн пекех

• Кăткăс куçăм (формула преобразования скорости, согласованная с преобразованиями Лоренца)
• Игнатовский Владимир Сергеевич
• Томас прецессийĕ
• Лоренц ушкăнĕ
• Галилей улшăвĕсем

Литература

• Ландау Л. Д., Лифшиц Е. М. Теория поля. — Издание 7-е, исправленное. — М.: Наука, 1988. — 512 с. — («Теоретическая физика», том II). — ISBN 5-02-014420-7..
• Физическая энциклопедия, т. 2 — Шаблон:М: Большая Российская Энциклопедия стр. 608Шаблон:Webarchive и стр. 609Шаблон:Webarchive.
• Фёдоров Ф. И. Группа Лоренца. — Шаблон:М: Наука, 1979. — 384 с.
• Гельфанд И. М., Минлос Р. А., Шапиро З. Я. Представление группы вращений и группы Лоренца. М., 1958.
• Шафаревич И. Р., Ремизов А. О. Линейная алгебра и геометрия. — М.: Физматлит , 2009.

Каçăсем

• Преобразования ЛоренцаШаблон:Webarchive в книге Релятивистский мирШаблон:Webarchive.