Московий
Шаблон:Хими элеменчĕ Шаблон:Элементсен периодикăллă системи2
| Mc | 115 |
| [288] | |
| 5f14 6d10 7s2 7p3 | |
| Москови | |
Москови (Шаблон:Lang-la), Mc — 115-мĕш хими элеменчĕ.
Ячĕ
Вăхăтлăх ячĕ (Унунпенти) латинла пĕррĕ-пĕрре-пиллĕкмĕш тенине пĕлтерсе. Дубна тĕпчевçисем элемента франци физикне П. Ланжевена асăнса ланжевени Ln ят сĕнеççĕ, анчах 2016 çулта Москови ят панă [1]. .
Кун-çулĕ
2004-мĕш çулта 2003-мĕш çулта ирттернĕ 115-мĕш элемента тупнă эксперимент материалĕсене пичетленĕ [2][3].
Тĕпчевсене Дубнăри ОИЯИпе Ливермор наци лабораторийĕ пĕрле иртернĕ. Эксперимент вăхăтĕнче америци тĕшĕсене кальци ионĕсемпе пенĕ, вара 115 элементăн изотопĕсене синтезленĕ: 3 288Uup тĕшĕ тата пĕр 287Uup тĕше. Çак 4 атом α-аркану хыççăн 113 элементăн изотопĕсем пулса тăна (284Uut тата 283Uut). Ку изотопсем малаллахи α-аркану хыççăн 111 элементăн изотопĕсем пулнă. Малалла 105 (дубни) элементăн спонталла пайланакан изотопсем таранах арканнă.
2004—2005-мĕш çулсенче ОИЯИ (Ливермор наци лабораторипе коллавборацинче) 288115 → 284113 → 280111 → 276109 → 272107 → 268105 аркану вăчăрин юлашки элементне, нумай вăхăт пурăнакан 268Db (28 сехете яхăн), химилле идентификациленĕ. Экспериментра тата 20 яхăн пулăм тĕпченĕ, 113 тата 115-мĕш элементсене уçннине çирĕплетнĕ.[4].
Иосковий изотопĕсене çак реакцисемпе синтезленĕ:[3]:
,
.
Изотопĕсем
| Изотоп | Масса | Çурма аркану тапхăрĕ | Аркану меслечĕ | Çырса хунă пулăмсен шучĕ |
|---|---|---|---|---|
| 287Mc | 287 | 32+155−14 мç[5] | α-аркану 283Nh таран | 1[3] |
| 288Mc | 288 | 87+105−30 мç[5] | α-аркану 284Nh таран | 23[3][4] |
Изотопсене уçнин хронологийĕ
| Изотоп | Уçнă çул | Уçнă реакци |
|---|---|---|
| 287Mc | 2003 | 243Am(48Ca,4n) |
| 288Mc | 2003 | 243Am(48Ca,3n) |
| 289Mc | 2009 | 249Bk(48Ca,4n) |
| 290Mc | 2009 | 249Bk(48Ca,3n) |
Фантастикăра
- Элериум-115 UFO: Enemy Unknown вăйăра
- 115-мĕш элемент World of Warcraft вăйăра[6]